HẠN CHẾ PHÁT ĐIỆN ĐỂ TÍCH NƯỚC
Từ mùa lũ năm 2019, lượng nước thượng lưu sông Vu Gia – Thu Bồn thấp kỉ lục. Một số nhà máy thủy điện phải “phá vỡ” quy trình vận hành liên hồ chứa do không tích đủ nước. Nguồn nước tại các hồ chứa thủy điện đầu nguồn sông Vu Gia – Thu Bồn, như: A Vương, Sông Bung 4 đến cuối mùa lũ năm 2019 đều ở rất thấp, riêng hồ A Vương đến ngày 31.12.2019 chỉ đạt 354 m, thấp hơn 26 m so với mực nước dâng bình thường 380 m, tương đương thiếu hụt gần 200 triệu mét khối. Đến các tháng đầu năm 2020, các hồ chứa tiếp tục phải hạn chế phát điện để trữ nước phục vụ chống hạn cho hạ du. Tần suất nước về các hồ A Vương, Sông Bung 2, Sông Bung 4 đặc biệt thấp với tần suất xấp xỉ 100%. Đến nay, mực nước các hồ thủy điện đều thấp hơn mực nước quy định theo quy trình vận hành liên hồ chứa.
Đại diện Lãnh đạo Công ty CP Thủy điện A Vương (AVC) cho hay, nhà máy này đã hạn chế phát điện từ ngày 22.11.2019; ngừng vận hành và thực hiện tích nước theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn để ưu tiên tích nước hồ, phục vụ việc điều tiết phát điện, cấp nước hạ du trong mùa khô 2020.
Cấp nước cho hạ du sông Ba
Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ cũng đã tiến hành điều chỉnh lưu lượng, thời gian vận hành hồ chứa thủy điện Sông Ba Hạ, phối hợp với Thủy điện Sông Hinh, Krông H’Năng nhằm đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp trong mùa khô năm 2020 cho vùng hạ du. Công ty thực hiện vận hành chạy máy phát điện cung cấp đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt cho hạ du sông Ba.
Tại hồ chứa thủy điện An Khê - Ka Nak, do phải tập trung nguồn nước để xả về hạ du không qua phát điện cộng thêm tình hình hạn hán, thiếu hụt nước đang xảy ra đã ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đến khả năng cung cấp điện ổn định cho hệ thống điện quốc gia, sản lượng phát điện bị sụt giảm nghiêm trọng. Lượng mưa bình quân năm 2019 trên toàn bộ lưu vực hồ chứa chỉ bằng 50% so với trung bình nhiều năm. Đầu mùa khô năm 2020, mực nước hồ Ka Nak chỉ đạt cao trình 492,42 m (thấp hơn mực nước dâng bình thường 22,58 m); mực nước hồ Ka Nak chỉ đạt cao trình 494,06 m, tương ứng dung tích hữu ích 42,8 triệu m3, lưu lượng về hồ chỉ có 1 – 1,5 m3/giây. Trong khi đó, lưu lượng xả liên tục qua tràn về hạ du sông Ba (không qua phát điện) từ 2 – 4 m3/giây.
BOX: Đảm bảo nước tưới cho 12.000 ha lúa
Theo số liệu từ Công ty Thủy điện Quảng Trị, cuối năm 2019, công ty đã tích được gần mực nước dâng bình thường (479,3 m/480 m). Với mực nước này, khi vào vụ đông – xuân, công ty đã bổ sung nước cho nông nghiệp trên 114 triệu m3, vượt 10 triệu m3 theo cam kết với địa phương. Thời tiết tiếp tục diễn biến cực đoan, khô hạn gay gắt nên đến hết tháng 5.2020, lưu lượng nước về hồ chứa thủy lợi, thủy điện Quảng Trị rất ít, chỉ đạt 1m3/giây. Dự báo, trong thời gian tới, còn tiếp tục khô hạn. Để đảm bảo cấp đủ nước tưới cho hơn 12.000 ha lúa, 1.600 ha màu vụ hè - thu và cấp nước sinh hoạt vùng hạ du theo kế hoạch, công ty xây dựng phương án cấp nước với dự kiến tần suất nước về hồ chứa 90-95%. Đồng thời thông qua vận hành phát điện có ràng buộc cấp nước hạ du, dành lại 70 triệu m3 nước cho nông nghiệp, đảm bảo cấp đủ nước.
Ngọc Mi